فارسی
احداث فرودگاه جدید
فرودگاه فضای عمومی است که برای پرواز و نشست و برخاست هواپیماها، سرویس به مسافران، خدمات بار و کالاها، و ارائه خدمات مربوط به صنعت هوایی استفاده می‌شود. امروزه فرودگاههای هوشمند معمولاً دارای ویژگی‌ها و فناوری‌های پیشرفته‌ای هستند که تجربه مسافران را بهبود بخشیده و عملیات فرودگاهی را بهینه می‌کنند. هر فرودگاه بر اساس ویژگی ها و وظایف محوله دارای امکانات متفاوتی است که بسته به نوع و حجم مسافر آن متغیر است.
احداث یک فرودگاه جدید به دلایل متعددی از جمله؛ رشد اقتصادی، مدیریت ترافیک، کاهش تردد بیش از ظرفیت در فرودگاههای موجود، توسعه مناطق جدید، ارتقا زیر ساخت ها و برطرف کردن نیازهای اقتصادی، اجتماعی انجام می گیرد. در همین راستا برنامه احداث فرودگاههای جدید مشهد، اهواز و بوشهر در دستور کار شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران قرار گرفته و اقدامات اولیه به منظور تملک اراضی، مطالعات مکان یابی و فاز 1 پروژه از طریق انتخاب مشاور در دست انجام می باشد.
احداث / تکمیل ترمینال جدید
ترمینال فرودگاهی محلی است که به عنوان نقطه ورود و خروج مسافران و بارهای هوایی عمل می‌کند. احداث و یا تکمیل ترمینال فرودگاهی می تواند دلایلی از قبیل افزایش ترافیک هوایی، نیاز به افزایش ظرفیت سرویس‌دهی عملیاتی، استانداردها و مقررات مرتبط با فرودگاه و ایمنی هوایی، بهبود تجربه مسافران، ارتقاء امکانات و خدمات فرودگاهی و توسعه صنعت گردشگری و اقتصادی می باشد. در همین راستا برنامه احداث ترمینالهای جدید در فرودگاههای مهرآباد، شیراز، تبریز، کرمان و زاهدان در دستور کار شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران قرار دارد.
آشیانه تعمیر و نگهداری هواپیما: آشیانه شرکت های هواپیمایی یا آشیانه عمومی MRO
آشیانه تعمیر و نگهداری هواپیما MRO (Maintenance, Repair, and Overhaul)اعم از اینکه مختص یک شرکت هواپیمایی بوده و یا متعلق به فرودگاه باشد، ساختمان بزرگ و مجهزی است که برای انجام تعمیرات، بازسازی، و نگهداری هواپیماها و سایر وسایل هوایی با استفاده ازتجهیزات روز و پرسنل ماهر و متخصص استفاده می‌شود. این ساختمان عموماً در نزدیکی فرودگاهها و پایگاه‌های هوایی ساخته شده و برای انجام تعمیرات دوره‌ای و تعمیرات بزرگ هواپیماها استفاده می شود و از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا نقصان هرچند کوچک در یک هواپیما می‌تواند عواقب جدی برای ایمنی پرواز داشته باشد. آشیانه‌های MRO نقطه مهم در زنجیره تأمین و ایمنی هواپیماها هستند و نقش بسیار مهمی در حفظ ایمنی و عملکرد بهینه پروازها ایفا می کنند.
کیترینگ
کیترینگ فرودگاهی یک خدمت مهم در صنعت هوانوردی است که برای رفاه حال مسافران و خدمه هواپیما ارائه می‌شود. این خدمت شامل ارائه غذا، نوشیدنی، و سایر محصولات خوراکی به مسافران و خدمه هواپیما در زمان سفر و در فرودگاهها می‌شود. ویژگی‌های کیترینگ فرودگاهی علاوه بر تنوع غذاها، رعایت ذائقه غذایی مسافران و کیفیت مناسب ، زمانبندی دقیق و بهبود فرآیندهای عملیاتی است. این خدمت در فرآیند سفر هوایی تأثیر زیادی بر تجربه مسافران و خدمه هواپیماها دارد.
کارگو: احداث ترمینال جهت صادرات و واردات محصولات به همراه سایر ساختمان های وابسته از جمله گمرک
کارگو به معنای بار، کالا یا موادی است که از یک مکان به مکان دیگر حمل می‌شود. در صنعت هوایی، کارگو به معنای بارهایی است که با استفاده از هواپیما حمل می‌شوند، از جمله کالاهای تجاری، محمولات پستی، صنعتی و پزشکی، اجناس شخصی و غیره. این حوزه به دلیل دارابودن ویژگیهایی از جمله سرعت، امنیت، دسترسی به مناطق دورافتاده، زمانبندی قابل اعتماد از اهمیت زیادی برخورداراست.
سوله خدمات هندلینگ: سوله های استقرار تجهیزات ارائه خدمات هندلینگ در فرودگاه
سوله خدمات هندلینگ یکی از بخشهای اساسی فعالیت‌های فرودگاهی است که برای انجام عملیات هندلینگ بار و مسافر استفاده می‌شود. در این ساختمان انجام فعالیت‌هایی مانند بارگیری و تخلیه بار، تأمین تجهیزات مربوط به پرواز، پذیرش و انتقال مسافران و دیگر خدمات مربوط به عملیات پروازی انجام می‌شود. ویژگی‌های اصلی سوله خدمات هندلینگ عبارتند از؛ مساحت بزرگ، پیش بینی محل استقرار تجهیزات و ابزار مناسب، فراهم آوردن تسهیلات لازم شامل دفتر مدیریت، اتاق کنترل ترافیک هوایی، فضای اداری برای کارکنان هندلینگ و سیستم‌های ایمنی.
هتل: اعم از هتل های فرودگاهی، میکروهتل، هتل های تجاری، هتل های ترانزیت و…
هتل فرودگاهی در داخل یا نزدیک فرودگاه و یا در محلی که سرعت دسترسی بالایی به فرودگاه دارد واقع شده است. این هتل ها برای مسافرانی که نیاز به اقامت نزدیک به فرودگاه دارند، مفید بوده و معمولاً امکاناتی مانند اتاق‌های راحت و تمیز، رستوران، اینترنت بی‌سیم، ترانسفر رایگان به و از فرودگاه، سالن‌های کنفرانس و مراکز ورزشی را ارائه می دهند.
تنوع هتلهای فرودگاهی از هتلهای ترانزیت که معمولاً در درون فرودگاهها واقع و برای مسافرانی که نیاز به اقامت کوتاهی در حین ترانزیت دارند، طراحی شده و امکاناتی مانند چک‌آوت سریع، اتاق‌های راحت و تمیز، صرافی و امکانات ضروری مانند اینترنت بی‌سیم را فراهم نموده تا میکروهتل ها که اغلب دارای اتاق‌های کوچک‌تر و ساده‌تری با امکانات راحت و مدرن به عنوان گزینه‌ای اقتصادی و مقرون به صرفه برای مسافران کوتاه‌مدت یا کسانی که به دنبال اقامتی ساده و راحت هستند، و یا هتل های تجاری که برای مسافران تجاری طراحی شده و امکانات و خدمات بیشتری نسبت به هتلهای معمولی مانند اتاق‌های کنفرانس، اینترنت پرسرعت، فضاهای کاری، سرویس اتاق 24 ساعته،خدمات اطلاعات و راهنمایی،خدمات اتومبیل اجاره، رستوران، استخر، سالن ورزشی، خدمات ترانسفر و خدمات پذیرایی ارائه می‌دهند را شامل می شود.
در همین راستا به منظور بهره مندی سرمایه گذاران از ظرفیت های موجود در فرودگاههای کشور و نیز تسهیل در فرآیند اخذ مجوزهای مرتبط با احداث پروژه های هتل فرودگاهی و تاسیسات گردشگری در 22 فرودگاه واجد شرایط، تفاهمنامه همکاری مشترک فیمابین شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منعقد گردیده است.
جایگاه تشریفات اختصاصی/ لانژ/ بیزینس لانژ
احداث ترمینال مجزا یا فضای اختصاصی در داخل ترمینال است که در فرودگاهها برای مسافران ویژه یا افراد خاص ایجاد می‌شود. این فضاها معمولاً با امکان حفظ حریم خصوصی به منظور ارائه خدمات شخصی مانند پذیرش سریع، ترتیب اقامت در هتل، استراحت در یک محیط آرام، فضای انتظار راحت، رستوران، کافه و…. با توجه به نیازآنها برای تجربه یک سفر لوکس و راحت ایجاد می شود.
لانژها فضاهایی هستند که در ترمینال های فرودگاه ها قرار دارند و به مسافرین و مشایعت کنندگان این امکان را می دهند تا ساعاتی که باید منتظر باشند را در آن سالن به استراحت پرداخته و از امکانات آن استفاده نمایند در حالیکه ترمینال CIP در ساختمانی مجزا از ترمینال اصلی فرودگاه مورد بهره‌برداری قرار می گیرد و طیفی گسترده از خدمات کامل و متنوع را در محیطی آرام فراهم می کند که منجر به صرفه جویی در وقت می‌شود.
گردشگری سلامت: احداث مجموعه ارائه خدمات سلامتی، بهداشتی و درمانی
گردشگری سلامت به فعالیت‌های گردشگری اشاره دارد که به منظور بهبود سلامتی و رفاه فیزیکی و روانی افراد انجام می‌شود. این نوع گردشگری شامل سفرهایی است که افراد به منظور تحرک، آرامش، بازسازی روانی، انجام فعالیت‌های ورزشی، معالجه و یا درمان به مکان‌های خاصی سفر می‌کنند. فرودگاهها در ارائه گردشگری سلامت نقش مهمی دارند به عبارت بهتر فرودگاهها به عنوان دروازه ورودی به یک کشور یا منطقه، باید امکانات و ارتباطات لازم از جمله ارائه اطلاعات در مورد خدمات بهداشتی و پزشکی، امکانات بهداشتی و دسترسی به مراکز درمانی و پزشکان را ارائه نمایند ارائه خدمات اولیه پذیرش بیمار و پیش بینی سرویسهای اولیه مراقبت پزشکی برای مسافرین و بیماران توان خواه در این حوزه انجام می پذیرد.
پارک آموزش و فناوری حمل و نقل: محل استقرار شرکت های دانش بنیان، با محوریت خدمات هوانوردی و توسعه سرمایه انسانی منطقه در حوزه حمل و نقل
پارک آموزش فناوری حمل و نقل مرکزی است که به منظور آموزش، تحقیق و توسعه فناوری‌های مرتبط با حمل و نقل ایجاد می‌شود. این نوع پارک‌ها معمولاً به همکاری بین دولت، صنعت و دانشگاه‌ها برای توسعه فناوری‌ها و ایجاد محصولات و خدمات نوآورانه در حوزه حمل و نقل متمرکز هستند.
اهداف اصلی پارک‌های آموزش فناوری حمل و نقل شامل ایجاد و توسعه فناوری‌های نوین و نوآورانه در حوزه حمل و نقل، از جمله فناوری‌های مرتبط با حمل و نقل هوایی، زمینی، دریایی و راه‌آهن، ارائه برنامه‌های آموزشی و تحقیقاتی در زمینه فناوری‌های حمل و نقل به دانشجویان، پژوهشگران و صنعت‌گران، ایجاد ارتباطات و همکاری با صنعت حمل و نقل به منظور انتقال فناوری‌ها از آزمایشگاه به بازار و ایجاد فرصت‌های تجاری، ترویج فرهنگ نو آوری و کارآفرینی در حوزه حمل و نقل به منظور ایجاد محصولات و خدمات جدید و بهبود فرآیندهای موجود می شود.
هوانوردی عمومی (مرکز آموزشی و تفریحی هوانوردی، آموزشگاه خلبانی، بالن سواری، کایت، هواپیماهای رادیو کنترل و پهپاد، ایجاد زیر ساخت های لازم برای فعالیت ایرتاکسی و…)
هوانوردی عمومی به کلیه فعالیت های هوانوردی شامل طیف گسترده ای از فعالیت ها، از جمله پرواز خصوصی، آموزش پرواز، عکاسی هوایی، هوانوردی کشاورزی و آموزش تئوری و عملی پرواز در حوزه هوانوردی اشاره دارد که به عنوان پایه‌ای برای شروع یا توسعه حرفه‌ای افراد علاقه‌مند در صنعت هوانوردی هستند. این بخش از صنعت هوانوردی خدمات دیگری برای تفریح و سرگرمی مانند بالن سواری، کایت و.. را نیز شامل می گردد.
بخش دیگری از هوانوردی سرویس ایرتاکسی است که مسافران با استفاده از هواپیماهای کوچک یا هلیکوپترها به مقاصد مختلفی انتقال داده می‌شوند. این خدمات معمولاً به مناطق دوردست، جزایر، مناطق سخت دسترسی یا به عنوان راه حلی سریع برای حمل و نقل در شهرهای پرترافیک ارائه می شود.
ترمینال اختصاصی هوانوردی عمومی
بخشی از فرودگاه است که به طور اختصاصی برای خدمات مرتبط با هوانوردی عمومی و سرویس به هواپیماهای کوچک و شخصی در نظر گرفته شده است. این ترمینال‌ها معمولاً به عنوان نقطه‌ای برای ورود و خروج هواپیماهای کوچک، هلیکوپترها و هواپیماهای شخصی عمل می‌کنند و دارای امکاناتی مانند ارائه سرویس به هواپیماهای کوچک، پایگاه‌های سوخت، اتاق‌های انتظار و رستوران می باشند.
پارک تجاری فرودگاهی: مجتمع رفاهی و نمایشگاهی، سالن کنفرانس و سالن برگزاری رویدادها، رستوران، تالار پذیرایی، مجتمع اقامتی، تفریحی، شهربازی، کارتینگ و…
مجموعه ای از امکانات تجاری و خدماتی است که در نزدیکی فرودگاه یا در داخل آن ایجاد و امکاناتی شامل مراکز خرید، رستوران‌ها، کافه‌ها، هتل‌ها، اداره‌ها، بانک‌ها، مراکز اداری و سایر امکانات خدماتی و تجاری را دارا بوده و به مسافران و افراد مرتبط با صنعت هوایی، مثل خدمه‌های هواپیما، خدمات ارائه می‌دهند. این پارک‌ها معمولاً به عنوان مراکز تجاری مهمی در نزدیکی فرودگاه شناخته می شوند و امکان انجام معاملات تجاری و اداری را برای کسانی که به فرودگاه مراجعه می‌کنند، فراهم می آورند.
خدمات خودرویی: احداث جایگاه CNG یا بنزین به همراه ساختمان های ارائه خدمات خودرویی از جمله کارواش یا تعمیرگاه
جایگاههای سوخت اماکنی هستند که به منظور تأمین سوخت خودروها، ایجاد و این ایستگاه‌ها معمولاً در مناطقی با تردد بالا، از جمله در نزدیکی جاده‌های اصلی، بزرگراه‌ها و نقاط اصلی شهرها قرار دارند. ایجاد این جایگاهها به دلیل نزدیکی به فرودگاه و یا در درون فرودگاه به دلیل دارا بودن امکانات امنیتی فضای ارائه خدمات بهتری را فراهم می آورد. جایگاههای سوخت با عرضه انواع سوخت و ارائه تعمیرات و خدمات فنی، کارواش و فضاهای انتظار راحت با امکاناتی از قبیل فروشگاه، کافه و سایر امکانات انتظار مشتریان، مسافران و صاحبان خودرو را برآورده می نمایند.
پارکینگ خودرو: پارکینگ طبقاتی خودرو به همراه غرفه های تجاری و فضای تبلیغات
پارکینگ فرودگاهی، مکانی است که به طور اختصاصی برای پارک کردن و نگهداری خودروها در فرودگاه و یا در نزدیکی آن تعبیه شده و خدماتی مانند پارک خودرو، خدمات جانبی از قبیل نگهداری مانند شستشو و مراقبت از خودرو، ارائه سرویس ولت، تعمیرات سریع، و خدمات مرتبط با خودروهای الکتریکی ارائه می گردد. در برخی از پارکینگ‌های فرودگاهی خدماتی افزونتر مانند واگن‌های برقی برای انتقال سریع مسافران به ترمینالهای فرودگاه و یا امکان رزرو آنلاین پارکینگ ، غرف تجاری برای خرید اقلام ضروری مسافران مانند مواد غذایی، نوشیدنی‌ها، یا مواردی که درفرودگاه عرضه می‌شوند و فضاهای تبلیغاتی برای نمایش تبلیغات مرتبط با محصولات یا خدمات مختلف برای مسافران و بازدیدکنندگان پارکینگ فرودگاهی نیز ارائه می گردد.
مجتمع تجاری: هایپرمارکت، مگامال و…
مجتمع‌های تجاری در فرودگاهها اغلب به عنوان یک نقطه مرکزی برای فعالیت‌های تجاری و خدماتی ایجاد می‌شوند. معمولاً این فروشگاه‌ها فضای بسیار بزرگی را اشغال می‌کنند و محصولات متنوعی از اقلام مختلف را عرضه می نمایندکه شامل بخشهای مختلفی مانند لباس، کفش، لوازم بهداشتی، لوازم آشپزخانه، لوازم الکترونیکی، کتاب و نشریات، و محصولات گردشگری می شوند.
دلایل اصلی احداث این مجتمع‌ها عبارتند از؛ ارائه خدمات برای مسافران، فرصت‌های تجاری، افزایش درآمد، بهبود تجربه مسافران، رستوران‌ها و کافه‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی، خدمات بانکی، خدمات پستی، خدمات ارتباطی (مانند اینترنت و تلفن)، خدمات پزشکی، و خدمات مرتبط با گردش و سفر (مانند ارائه خدمات اجاره خودرو و بلیط‌فروشی).این فروشگاه‌ها به مسافران فرودگاه امکان می‌دهند تا قبل یا بعد از سفر خود موردی را که نیاز دارند به راحتی تهیه کنند و به دلیل اندازه و تنوع محصولاتشان، یکی از نقاط جذابیتی برای مسافران و بازدیدکنندگان فرودگاهها محسوب می‌شوند و بهبود تجربه خرید آن‌ها را ارتقا می دهند.
نیروگاه انرژی های تجدید پذیر: نیروگاه جهت تولید برق از طریق انرژی های خورشیدی، باد و…
فرودگاهها به عنوان یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین زیرساخت‌های شهری، نیازمند مقدار زیاد انرژی برای عملکرد صحیح و پایدار خود هستند. برای تأمین انرژی‌های نو در فرودگاهها، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که شامل استفاده از پنل‌های خورشیدی برای تولید انرژی الکتریکی، توربین‌های بادی بر روی فضای باز یا در نزدیکی فرودگاهها برای تأمین بخشی از نیازهای برقی فرودگاه، سوخت‌های تجدیدپذیر مانند بیوگاز، بیودیزل، یا هیدروژن برای نیازهای سوختی، استفاده ازسیستم‌های مبتنی بر گرمایش و سرمایش مانند انرژی زمین گرمایی و سیستم‌های تبادل حرارت هوا برای کنترل دما در فرودگاهها ، استفاده از مخازن آبی یا دیگر منابع آبی برای تأمین انرژی هیدروالکتریکی. این تکنولوژی‌ها و روش‌ها به فرودگاهها کمک می‌کنند تا از منابع انرژی زیست‌محیطی استفاده و برای محیط زیست مفید و اقتصاد پایدار بیشتری برقرار کنند. در حال حاضر مرسوم ترین نوع انرژی های نو مورد استفاده در فرودگاههای جهان توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی می باشد.
سردخانه/انبار: جهت ارائه خدمات ارسال و پذیرش بار
سردخانه و انبار جهت ارسال و پذیرش بار هوایی اهمیت فراوانی در زنجیره کالا و خدمات در کشور ایفا می نماید و فضای آن در فرودگاه باید به نحوی انتخاب شود که دسترسی به مسیرهای حمل و نقل زمینی راحت باشد. احداث سردخانه نیازمند بررسی دقیق شرایط و نیازهای محلی و محیطی است ؛ برخی از موارد مهم که باید دراین خصوص در نظر گرفته شوند عبارتند از: متراژ، امکانات سرمایشی و گرمایشی مناسب، سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل دما و رطوبت، تجهیزات بارگیری و تخلیه. همچنین علاوه بر نظارت 24 ساعته و استفاده از تجهیزات امنیتی لازم، استانداردهای ایمنی و بهداشتی نیز می بایست رعایت شود.
زیرساخت های ورزشی: احداث مجموعه ورزشی و محل اسکان تیم های ورزشی
مجموعه ورزشی فرودگاهی، یک مکان تفریحی و ورزشی است که در فرودگاه و یا در نزدیکی یک فرودگاه واقع شده و معمولاً شامل تجهیزات و امکانات ورزشی مختلف مانند زمین‌های ورزشی، استخرها، سالن‌های ورزشی، مراکز تناسب اندام و باشگاه‌های تنیس و گلف می‌شود. این مجموعه‌ها معمولاً برای استفاده از مسافران و همچنین جامعه محلی در اطراف فرودگاه ارائه خدمات ورزشی مختلفی را فراهم می‌کنند. مجموعه ورزشی فرودگاهی می‌تواند به تناسب اندام و سلامتی مسافران و کارکنان فرودگاه کمک کند و همچنین به افزایش درآمد فرودگاه از طریق ارائه خدمات ورزشی به مسافران و جامعه محلی کمک کند.
تجهیزات و سامانه های فرودگاهی
تجهیزات و سامانه‌های مسافری در فرودگاه شامل همه امکاناتی است که به مسافران کمک می‌کند تا علاوه بر ارائه خدمات سریعتر، به سهولت و بهینه به مقصد خود برسند . این تجهیزات طیف وسیعی از خدمات مانند دسترسی به اینترنت پرسرعت، استفاده از خدمات Self-Check-in، مدیریت یکپارچه مسافرین CUPPS/CUTE، پل های تلکسوپی) P.B.B (passenger boarding bridge ، تکنولوژی مدیریت بارRFID(Radio Frequency Identification)، ارائه خدمات سریعتر به مسافرین با NFC (Near Field Communication)، سیستم مدیریت جامه دان B.H.S ((Baggage handling system، و سایر موارد را شامل میگردد.